ผญาปริศนาธรรม และ ตัวอย่าง

2.1 ผญาปริศนาธรรม

2.1.1 ตัวอย่างผญาปริศนาธรรม

ตาดีไปคล้องช้าง สามปีมาเปล่า

ตาบอดไปคล้องช้าง  สามมื้อได้ขี่มา

ถอดความ

ตาดีไปคล้องช้างสามปีไม่ได้อะไรมาแต่ตาบอดไปคล้องช้างสามวันได้ขี่กลับมา

ความหมาย

จะทำกิจการใดที่มีพิธีรีตรองหรือขั้นตอนมากมาย สุดท้ายไม่ได้อะไร (ไม่สัมฤทธิ์ผล) แต่กิจการใดไม่มีพิธีรีตรองมากมาย มุ่งตรงจุดประสงค์อย่างเดียว ก้จะสำเร็จโดยเร็ว

2.1.2 ตัวอย่างผญาปริศนาธรรม

อัศจรรย์ใจน้ำ วังเวินช่างเป็นหาด

บาดว่าหาดแท้ แท้  สังมาปิ้นต่าวเวิน

ถอดความ

แปลกใจที่วังลึกๆตื้นเขินกลายเป็นหาด ทีหาดแท้ๆกลับเป็บวังลึก

ความหมาย

อัศจรรย์ใจคนที่เป็นเจ้าขุนมูลนายหรือข้าราชการชั้นผู้ใหญ่กลับแล้วน้ำใจไร้

ความเมตตาปรานีแต่ราษฎรสามัญชนแท้ๆกลับมีน้ำใจที่เปี่ยมล้นให้กันเสมอไม่ได้ขาด